Karbür Kesici Takımlarda Bileme ve Tekrar Kaplama

Karbür Freze

Karbür kesici takımlar; freze, matkap, torna uçları ve kanal açma takımları gibi üretimin ana bileşenleridir. Bu takımlar zamanla körelir, aşınır ve yüzey kaplamaları görevini yitirmeye başlar. Ancak yüksek kaliteli karbür takımın en büyük avantajı, profesyonel bileme ve tekrar kaplama ile ilk günkü performansına yakın seviyeye getirilebilmesidir. Bu süreç doğru yapıldığında takım maliyetlerini %40–70 arasında düşürür ve sürdürülebilir üretime büyük katkı sağlar.

🔧 Karbür Takımlarda Aşınma Türleri

Karbür Kesici takımlarda Bileme ve kaplama ihtiyacı en çok şu aşınma türleriyle ortaya çıkar:

🟦 1. Kenar Yuvarlanması

Kesme kenarının zamanla körelmesi; ilerleme sırasında zorlanma ve yüzey kalitesinde bozulmayla kendini gösterir.

🟨 2. Flank Wear (Yan Yüzey Aşınması)

Uygulama ömrünü belirleyen en kritik aşınma türüdür. Belirli bir seviyeyi aştıktan sonra bileme şarttır.

🟧 3. Krater Aşınması

Özellikle yüksek hızda çelik işleme ve paslanmaz işlerde görülür. Uç geometrisini etkilediği için kaplamayla birlikte ele alınmalıdır.

🟥 4. Yapışma (Built-Up Edge)

Alüminyum ve paslanmaz malzemelerde kesme kenarına parça yapışması sonucu performans düşer. Temiz bileme + uygun kaplama kombinasyonu gerekir.

🛠️ Karbür Kesici Takımlarda Bileme İşlemi Nasıl Yapılır?

Modern CNC bileme makineleri ile kesici takım yeniden optimize edilir. Süreç şu adımlardan oluşur:

🔵 1. Geometri Analizi

🔍 Aşınma seviyesi kontrol edilir, takımın orijinal formu CAD üzerinden incelenir.✔ Freze uçlarında helis açısı, kesme açısı ve rake açıları korunarak bileme yapılır.

🟢 2. Hassas Taşlama

CNC 5 eksen bileme makineleri, orijinal toleransları bozmadan kesme kenarını yeniden oluşturur.

• Parmak frezelerde: uç radyüsü, helis ve yüzey formu yeniden verilir

• Matkaplarda: çapraz ağız, 4 yüzeyli yapı, helis formu geri kazandırılır

• Torna uçlarında: talaş kırıcı profili dahi yenilenebilir

🟣 3. Mikro Kenar Parlatma

Kesme kenarındaki mikro kırıntılar temizlenir; yapışmayı azaltır ve kaplamanın daha iyi tutunmasını sağlar.

⚡ Tekrar Kaplama Neden Gereklidir?

Kaplama, karbür takımın ömrünü 3–7 kat arasında artırabilir. Bilemeden sonra tekrar kaplama yapılması:

• Yüzey sertliğini yükseltir

• Isı dayanımını artırır

• Yapışmayı azaltır

• Sürtünmeyi düşürür

• Talaş akışını iyileştirir

En Çok Kullanılan Kaplamalar

Kaplama	Özellikleri	Kullanım Alanı
TiAlN / AlTiN	Yüksek ısı dayanımı, sert çelikler için ideal	Çelik, paslanmaz
AlCrN	Aşınma direnci yüksek	Sert malzemeler, kalıp çelikleri
TiSiN	Yapışma direncinde başarılı	Paslanmaz, ısıya dayanıklı çelikler
DLC	Süper düşük sürtünme	Alüminyum, bakır, plastik kalıpları

🔁 Bileme + Kaplama Sonrası Performans

Doğru yapılmış bir işlemden sonra takım:

• İlk günkü keskinliğe çok yakın hale gelir

• Ortalama %80’e kadar orijinal performans sunar

• Yüzey kalitesi belirgin şekilde iyileşir

• Soğutma sıvısı ihtiyacı azalır

• Takım ömrü tekrar uzar

Seri üretim yapan firmalarda yenileme maliyeti ↔ yeni takım maliyeti karşılaştırmasında genelde bileme + kaplama işlemi %50’den fazla tasarruf sağlar.

🧩 Hangi Takımlar Yeniden Bilenebilir?

✔ Parmak frezeler✔ Matkaplar✔ Rayba ve broşlar✔ Form frezeleri✔ Torna takım uçlarının bazı türleri (Brazed / Soldered)✔ Alüminyum için tek ağızlı veya çok ağızlı takımlar✔ PCD/CBN uçlarda ise sınırlı ama mümkündür (özel lazer bileme)

Not: Sinterlenmiş ISO torna uçları çoğunlukla tekrar bileme uygulanmaz — geometrileri ve talaş kırıcıları orijinal hassasiyet gerektirir.

📌 Profesyonel İpuçları

✔ Bileme için takım çok aşınmadan gönderilmeli✔ Orijinal geometri bilgisi mutlaka korunmalı✔ Kaplama seçimi malzemeye göre yapılmalı✔ Kaplama öncesi yüzey temizliği kritik bir adımdır✔ Derin aşınmış takımlarda bileme yerine yenisi daha ekonomiktir